Tegen politieke en maatschappelijke toestanden

Dat ooit voor mij als vaderlandse zoon
Het leven in dit land een aanvang nam
Is iets wat mij toevallig overkwam,
Maar waar ik mij wel dankbaar voor betoon.

Maar dat ik mij nou op de borstkas ram
Uit trots omdat ik hier nog altijd woon
Is net zo vreemd voor mij als autochtoon
Als dat een appel trots is op zijn stam.

Met wat ik doe ben ik soms best tevreden,
Dan breng je immers zelf iets moois tot stand,
Maar wat mijn landgenoten doen of deden
Is voor voldoening voor mijzelf geen reden.

En trots op eigen volk en vaderland
Is vaak de vonk voor weer een wereldbrand.

Driek van Wissen (1943-2010)

Toelichting: Driek van Wissen was de Dichter des Vaderlands van 2005 tot 2008. Hij schreef dit sonnet nadat Rita Verdonk in 2007 de politieke partij “Trots op Nederland” had opgericht. Verdonk stond eerder o.a. bekend als een bikkelharde minister van vreemdelingenzaken. Ze opereerde in de rechterflank van de VVD en stapte na een hoog oplopend conflict met o.a. Mark Rutte uit de partij, net als voorheen Geert Wilders. Trots op Nederland viel helaas op door knullige pr-filmpjes, won in 2010 geen enkele zetel bij de verkiezingen en Verdonk verliet de politiek.

De leraar die niet voor de klas kan staan
en voor zijn leven vrezen moet, heeft recht
om vrij te spreken. Vrij, dus níet geknecht
door moslims die gekwetst aan ’t dreigen slaan

dat deze kwestie door hen wordt beslecht
en dat dit met geweld gepaard zal gaan.
De beurt is aan politici wiens baan
het is om vóór te gaan in dit gevecht.

Maar wat valt Sigrid Kaag hier door de mand!
Ze bezigt zeer beschaafd de onmachtstaal
van hoop, maar door gemis aan harde hand

spreekt er geen leiderschap uit haar verhaal.
Macht zonder daden is niet relevant,
het roepen zonder daadkracht slechts kabaal.

John Manschot

Toelichting: reactie op tweets van Sigrid Kaag over de bedreiging van een leraar in Rotterdam.

Weer doen wij ons aan marsepein tegoed:
al ligt de wereld machteloos te bloeden,
God zal òns feest, òns Neerland wel behoeden.
o, Sinterklaas, wij waren braaf en zoet!

Verstop de krant, die riekt naar rook en bloed:
nòg walmt de puinhoop, nòg zwiept ginds de roede
en striemt den Jood; wij kunnen ’t niet verhoeden…
o, speculaas, o, marsepein, zo zoet!

Vanavond deert ons vluchteling noch beul,
wij zoeken slechts bij koek en snoepgoed heul,
en lezen, voor ’t naar bed gaan, ’t woord des Heren,

dat ons, als steeds, weer ernstig stemt en sticht,
maar verder vrijlaat en tot niets verplicht
zolang wij koek en snoepgoed niet ontberen.

A. Marja (1917-1964)

Toelichting: met dank aan de Laurens Jz Coster lijst, die elke dag een gedicht mailt. Aanmelden voor de Laurens Jz Coster lijst kan hier. Zie ook: https://www.facebook.com/gedichten.

Gij, Duitse praalhans, schoftige Imperator,
Wat schuilt gij achter benden moordenaren,
Op welker daden huivrend volkren staren…
Gij, van die rovers waardige dictator!

Gij stelt u aan als aartscivilisator,
Met mitrailleusen, bommen en kanonnen!
Gij meent de wereld lang reeds overwonnen
En kraait uw roem bereids, als triomfator!…

Gij bazelt: Gott mit uns! trots en verwegen!
En ’t bloed van kind’ren sijpelt van uw degen!
De helse satan schenk’ u zijnen zegen!…

Wij houden aan den heil’gen vrede!… God,
Dien gij verhoont met overmoed’gen spot,
Brenge u ten val! Stik in uw bloed en rot…

Lode Krinkels (1868-1921)

Toelichting: Met dank aan Laurens Jz Coster. Uit Een bundeltje oorlogsliederen (1914). Geschreven na de inval van het Duitse leger in België, begin augustus 1914. Tegen de Duitse keizer en oorlogsmisdadiger Wilhelm II, die na de oorlog in Nederland ongestraft en in luxe oud mocht worden, terwijl hij duizenden dieren op de Utrechtse Heuvelrug neerknalde en duizenden bomen omhakte; die in mei 1940 nog stiekem een gelukstelegram naar Hitler stuurde, nadat Nederland zich had overgegeven; een van de grootste idioten uit de geschiedenis, na WO I beschermd door koningin Wilhelmina en het Huis van Oranje, waar hij via zijn afstamming van Stadhouder Frederik Hendrik deel van uitmaakte; hij was formeel een Prins van Oranje. Zie voor Wilhelmina ook het gedicht “De wandelende reet” van Jules Deelder in de hekeldichtenbloemlezing “Ik proef iets wat bedorven is“.

De VVD is kwistig met beloften
En meent ze hoogstwaarschijnlijk soms ook echt
Er komt natuurlijk nooit iets van terecht
Maar dat maakt VVD-ers niet tot schoften

Het maakt alleen – wat zijn wij heden blij –
De VVD een veelbelovende partij!

Koos Dijksterhuis

Toelichting: zie ook www.plezierverzen.nl

veel vraagt om prik in en draai om:

– hardvochtige lieden in luxe resorten
 latend de aarde een zondvloed
– leiders die niet leiden maar lonken
 met helblauwe ogen naar hoogblonde schapen
 noemend die zwarte de oorzaak
– leugenkramers aka journaille
 in lippendienst levend onder doekoes’ dictaat
– socialisten in piekfijne pakken
 zich plaatsend op schouders van bloed, zweet en tranen
 strooiend met veren voor het komend commissariaat
– blauw bloed? laat het stromen
 want achter het opgeklopt sprookje
 huizen de dromen geënt op weleer
– ceo’s o
– en och, daar gaat-t-ie dan: de consument
 frivole nazaat van wat eens de slaaf
 verslaafd aan haast alles en altijd te laat

maar meest en vooral, mijn allerbleekste jongeling
plaats een bom onder het systeem
opdat in haarscherpe scherven
een kind het oordeel leest
en daarvan leert

Reinier de Rooie

(Voor Richard de Nooy)

Normaal is voor tevredenen of legen.
En dan: wat is normaal nog in dit land?
Een meninkje, ter grootte van een krant,
Een toerbus met wat autootjes ertegen.

Geef mij de Friese, stedelijke wegen,
D’ in dranghek vastgeklonken demonstrant,
Spandoeken, nooit zo schoon dan als ze, omrand
Door zwarte Pieten, in de lucht bewegen.

Alles is zwart voor wie veel zwart verwacht.
December houdt zijn wonderen verborgen
Tot het de Pieten toont in wild geraas.

Dit heb ik bij mijzelven overdacht,
Verregend, op een Friezerigen morgen,
Domweg gelukkig, tegen Sinterklaas.

Bas Belleman

met je elfensnoetje,
ik wil geen propaganda bedrijven
maar je maakt het me zo moeilijk,
o grote man in je strakke pak
ik heb je platgegoogled weet je dat
altijd tot in de puntjes verzorgd
je haren netjes in model
ik zie het wel, ik zie het wel
ik zag je foto in die legerbroek bij de rivier
de hengel mannelijk geheven,
bijna reikend tot de andere oever,
weet je nog bij de KGB,
hoe je de jongens liet kronkelen,
en nu overal die foto’s in je blote bast,
foto’s waarop je een groot hard pistool in je hand houdt,
foto’s waarop je je wijsvinger opsteekt,
het is een dikke vinger
en soms houd je hem dicht bij je mond,
o Vladimir, wij hoeven geen propaganda te bedrijven,
dat hebben wij niet nodig, jij en ik,
aan een gebaar heb ik genoeg,
als je scheef naar me kijkt uit je ooghoeken,
Vladimir Vladimirovitsj,
neusaapje van me,
dan hoef je verder niks te zeggen,
laten we stil zijn,
laten we stil zijn met z’n tweetjes,
laat die mensen buiten maar schreeuwen.

Alexis de Roode

Uit de bundel Een steen openvouwen, Uitgeverij Podium, 2017